Stress is een uitdaging waar we regelmatig mee te maken kunnen krijgen in het leven. Hoe reageert ons lichaam en onze psyche hierop? Wat voor strategieën of mechanismen heeft ons zenuwstelsel om goed om te gaan met de high impact van gebeurtenissen op ons leven en ons welzijn? In dit artikel bekijken we de drie belangrijkste reacties: vechten, vluchten en bevriezen.

Gedragspatroon wat uit een dieper breindeel komt

1. De Vechtreactie Als we ons geconfronteerd voelen met stress, kan ons lichaam reageren met de drang om (verbaal) te vechten. Dit is een natuurlijke reactie om onszelf te beschermen en dit komt uit een dieper en ouder breindeel in onze hersenen; het limbisch systeem. Het zorgt ervoor dat we klaar zijn om de uitdagingen aan te gaan en onszelf te verdedigen. In therapie kan het helpen om te begrijpen hoe deze reactie werkt en hoe we deze energie op een positieve manier kunnen kanaliseren i.p.v. dat we hier destructief mee omgaan met agressief gedrag of taalgebruik.
   
   

2. De Vluchtreactie Soms voelen we de behoefte om te ontsnappen aan stressvolle situaties. Dit wordt de vluchtreactie genoemd. Het is een mechanisme om onszelf in veiligheid te brengen. Therapeutisch gezien is het belangrijk om te leren hoe we gezonde manieren van 'vluchten' kunnen vinden i.p.v. onszelf te verliezen in vermijdingsgedrag, het negeren van onze partner of te vervallen in verslavingsgedrag als drinken, drugs, gamen, gokken of intensief werken of smartphonegebruik. 
   
   

3. De Vriesreactie Wanneer stress overweldigend wordt, kan ons lichaam in een staat van bevriezing terechtkomen. We voelen ons misschien verlamd, niet in staat om te handelen. Je krijgt een black out, je weet het niet meer, je kan niets meer. Het voelt verlammend. Therapie kan helpen bij het begrijpen van de oorzaken achter deze reactie en het aanleren van technieken om uit deze bevriezing te komen.

Normale overlevingsreacties als uiting van stress

Het is goed om te beseffen dat deze reacties normaal zijn en een belangrijke rol spelen in onze overleving. In therapie wordt gewerkt aan het bewust worden van deze reacties, zodat we ze beter kunnen begrijpen en beheersen. Op die manier voorkomen we zo'n primitieve reactie die onze relatie kan beschadigen en relatieproblemen kan opleveren of dat we onszelf verliezen in verslavingsgedrag.

Het is belangrijk om op een positieve manier met deze reacties om te gaan, je hiervan bewust te zijn als ze opkomen. Dit kan onder andere betekenen dat we onszelf waarderen voor onze natuurlijke overlevingsinstincten en zoeken naar gezonde manieren om met stress, angst en trauma om te gaan. 

Het begrijpen van de vecht-, vlucht- en vriesreactie is een belangrijk aspect van emotionele gezondheid. Door middel van therapie kunnen individuen leren hoe ze deze reacties in hun voordeel kunnen gebruiken en een positievere kijk op stressvolle situaties kunnen ontwikkelen.

Wil je hulp om beter om te gaan met je stress reacties? Neem dan contact met mij op via onderstaande knop.